Tortura egunak

“Espainiar poliziek Euskal Herrian

behelaino zatiak ere preso hartzen dituzte

infernuaren hamaikagarren zirkuluan gatibatzeko.

Edozer gauzarekin harrapatu duten mutilak

lagun torturaturen baten azalpena oroitzen du,

beste batek ez daki zergatik detenitu duten ere,

eta inork ez du ateetan barrura daramatelarik

heldu den sofrimenduaz kalkulo egokirik egiten”

(Sarri. Tortura egunak. Gartzelako poemak)

Harrapatu edo detenitu duten mutilak, edo neskak, nekez egingo du etor dakiokeen sufrimenduaren kalkulu egokirik, nahiz eta lagun torturaturen baten azalpena oroitu. Izan ere, tortura ezin da hitzez azaldu. Ez dago berbarik tortura bere osotasunean azaltzeko. Tortura jasan ez duenak ezin du imajinatu zenbaterainokoa den torturatzaileen sadismoa jasotzea; samina, beldurra, estuasuna, indefentsioa…

Gure inguruan baina, zenbat torturatzaile? Manzanas, Hidalgo… Zenbat tortura mota? eta zenbat torturatu? Egunkariak dakar gutxienez 4.009 tortura kasu identifikatu dituztela ‘Tortura 1960-2013’ txostenean.

Aipatutako txostena, Eusko Jaurlaritzak eskatuta Paco Etxeberria auzi medikuak zuzendutako torturari buruzko ikerketaren emaitza da. Donostian, EHUren udako ikastaroen barruan antolatutako kongresuan aurkeztu dute egunokaz. Abenduan osatuko dute erabat txostena, kongresuan esaten dituztenak jasota.

Zalantza barik identifikatutako kopurua handia da, baina oraindik salaketa egin ez duten kasu asko daude. Zoritxarrez, batzuek ez zuten salatzeko aukerarik izan, torturatzaileek hil baitzituzten. Gogoratu, Arregi zein Zabaltza. Beste asko ere salaketa egin barik joan ziren gure artetik.

Azkenean, hainbat urteren buruan, Eusko Jaurlaritzak aitortza aipatu du. Torturatuak nekez ahaztuko ditu tortura egunak. Nekez ezabatuko ditu bere gorputz eta burmuinetik torturaren aztarnak, halere, Eusko Jaurlaritzak aipatzen duen aitortza izatea bederen, urrats bat denik ezin ukatu.

EHUko Kongresuan aipatu den moduan “Ezin dugu onartu iraganaren parte bat ezkutuan geratzea” . Etorkizunerako nire guraria berriz, inork ez dezala tortura egunik jasan, inoiz, inon.

Marisa Barrena psikopedagogoa da